جاذبه ها
آب پری
یا آب پری رویان منطقه‌ای گردشگر پذیر و خوش آب و هوا است که در استان مازندران و در فاصله ۵ کیلومتری شهر نور، نزدیکی شهر رویان واقع شده‌است. منطقهٔ آب پری دارای آبشاری به همین نام است. در آب پری درختان با فاصلهٔ کم از یکدیگر قرار دارند و بیشتر مناطق بکر و دست نخورده مانده‌است. این ناحیه همسایه کجور و یوش میباشد. آبشار آب پری در کنارهٔ جاده قرار گرفته‌است. این آبشار، شباهت چندانی به آبشار ندارد زیرا قسمتی از سنگهای کوه در اثر رانش زمین در شیب تند کوه جمع شده‌اند و آب کمی از لابه‌لای این سنگ‌ها در جریان است. با این حال گردشگران پرشماری در روزهای تعطیل و تعطیلات آخر هفته به این محل میآیند. اختلاف درجه حرارت این ناحیه با هوای شهر رویان تقریبا ۱۰ درجه سانتی‌گراد است. درختان جنگلی در مناطق کم ارتفاع‌تر و درختان کاج در نقاط بلندتر دیده می شوند
آبگرم لاریجان
به علت شرایط خاص زمین‌شناختی در دامنه‌های البرز به ویژه اطراف قله دماوند، آبهای معدنی با خواص مختلف درمانی وجود دارد که مهمترین آنها در روستای آبگرم مجموعه‌ای جذاب را پدید آورده‌است. روستای ییلاقی و خوش آب‌وهوای آبگرم در دامنهٔ قله دماوند قرار دارد. جاده دسترسی به آن پس از طی ۷۰ کیلومتر در مسیر توریستی هراز که شهر آمل را به تهران متصل میکند در محل گزنک توریستی هراز که شهر آمل را به تهران متصل میکند در محل گزنک بخش لاریجان از راه اصلی جدا شده و به سمت غرب در مسیر کوهستانی و آسفالته ادامه یافته و پس از عبور از روستای ییلاقی گزانه به آبگرم می‌رسد. آبهای گرم معدنی این روستا با حرارتی در حدود ۶۲ درجه سرشار از مواد گوگردی بوده و به همین دلیل برای درمان انواع بیماریهای پوستی، دردهای استخوان، مفاصل و روماتیسم مفید میباشد
چشمه آب معدنی قرمرض
واقع در بخش هزارجریب شهرستان نکا میباشد. گفته شده که آب این چشمه شفا بخش بسیاری از بیماری‌ها از جمله سنگ کلیه میباشد.
شیخ طبرسی
۵۳۲-۴۵۴ خورشیدی/۵۴۸-۴۶۸ قمری) با لقب «امین الاسلام» دانشمند و فقیه شیعه ایرانی است که کتابهایی دربارهٔ علوم دینی عصر خود تألیف کرده‌است. به نقلی، فضل بن حسن طبرسی از خاندانی روحانی و علم‌دوست که اصلاً از تفرش بوده‌اند، زاده شده‌است و طبرِس در حقیقت همان تفرش است.[نیازمند منبع] وی به خراسان هجرت کرد و در مشهد ساکن شد و در اواخر عمرش راهی سبزوار شد و در همانجا درگذشت. پیکر او را در مشهد در نزدیکی حرم امام رضا دفن کردند و خیابان آنجا به نام او، طبرسی نامگذاری شده است.
طبرسی در علوم دینی زمان خود، مانند تفسیر، فقه، کلام، سیره و تاریخ ائمه مشهور بوده است و در همهٔ این موضوعات کتابهایی نوشته است. به گفته همعصر او، بیهقی (در کتاب تاریخ بیهق)؛ کار عمدهٔ طبرسی تلخیص و تحریر کتابهای دیگران بوده است. کتاب مجمع البیان اثر طبرسی - بنا به تصریح خود او در مقدمهٔ کتاب - تحریری نو از تفسیر تبیان شیخ توسی (۴۴۷-۳۷۴ خ./۴۶۰-۳۸۵ ق.) است یا کتاب دیگر او، المؤتلف من المختلف بین ائمة السلف که دربارهٔ فقه تطبیقی یا مسائل الخلاف است نیز تحریر از کتاب مسائل الخلاف شیخ توسی است.
یکی از خصوصیات طبرسی دور بودن او از تعصب است و برای مثال از علامه زمخشری، دانشمند نامدار سنی، تجلیل کرده‌است. فضل بن حسن طبرِسی در ادبیات و زبان عربی استاد بوده‌است عبارات عربی را به نیکویی و شیوایی و اختصار بیان می‌کرده‌است و به لطائف ادبی هم علاقهٔ ویژه‌ای داشته‌است. همین نکته‌سنجی و لطیفه‌جویی، او را به نوشتن کتاب الکافی الشافی که لطائف ادبی کتاب کشاف علامه زمخشری را دربردارد، واداشته‌است. مهمترین کتاب وی همان مجمع البیان است و پس از آن کتاب تفسیر جوامع الجامع به زبان عربی مهم است.
الاشْت
یکی از شهرهای شهرستان سوادکوه در استان مازندران و زادگاه رضاشاه پهلوی و پسرش محمد رضاشاه پهلوی میباشد. [۱] نام آلاشت در زبان محلی به معنی آشیانه عقاب است. وجه تسمیه آن نیز احتمالاً وجود عقابهای فراوان در کوههای بلند این منطقه‌است
معماری آلاشت
کوچه‌های بسیار باریک که فقط دونفر می‌توانند از کنار هم عبور کنند از خصوصیات آلاشت است. خانه‌ها عموماً خشتی و سقف‌ها تخته پوشند. اغلب کوچه‌ها سنگفرش شده‌اند. آب آشامیدنی آلاشت از چشمه‌ای به نام «هری خامه» تامین میشود که به اعتقاد اهالی خاصیت دارویی دارد.
امین الاسلام ابوعلی فضل بن حسن طبرِسی یا شیخ طَبرِسی
-۴۵۴ خورشیدی/۵۴۸-۴۶۸ قمری) با لقب «امین الاسلام» دانشمند و فقیه شیعه ایرانی است که کتابهایی دربارهٔ علوم دینی عصر خود تألیف کرده‌است. به نقلی، فضل بن حسن طبرسی از خاندانی روحانی و علم‌دوست که اصلاً از تفرش بوده‌اند، زاده شده‌است و طبرِس در حقیقت همان تفرش است.[نیازمند منبع] وی به خراسان هجرت کرد و در مشهد ساکن شد و در اواخر عمرش راهی سبزوار شد و در همانجا درگذشت. پیکر او را در مشهد در نزدیکی حرم امام رضا دفن کردند و خیابان آنجا به نام او، طبرسی نامگذاری شده است.
طبرسی در علوم دینی زمان خود، مانند تفسیر، فقه، کلام، سیره و تاریخ ائمه مشهور بوده است و در همهٔ این موضوعات کتابهایی نوشته است. به گفته همعصر او، بیهقی (در کتاب تاریخ بیهق)؛ کار عمدهٔ طبرسی تلخیص و تحریر کتابهای دیگران بوده است. کتاب مجمع البیان اثر طبرسی - بنا به تصریح خود او در مقدمهٔ کتاب - تحریری نو از تفسیر تبیان شیخ توسی (۴۴۷-۳۷۴ خ./۴۶۰-۳۸۵ ق.) است یا کتاب دیگر او، المؤتلف من المختلف بین ائمة السلف که دربارهٔ فقه تطبیقی یا مسائل الخلاف است نیز تحریر از کتاب مسائل الخلاف شیخ توسی است.
یکی از خصوصیات طبرسی دور بودن او از تعصب است و برای مثال از علامه زمخشری، دانشمند نامدار سنی، تجلیل کرده‌است. فضل بن حسن طبرِسی در ادبیات و زبان عربی استاد بوده‌است عبارات عربی را به نیکویی و شیوایی و اختصار بیان می‌کرده‌است و به لطائف ادبی هم علاقهٔ ویژه‌ای داشته‌است. همین نکته‌سنجی و لطیفه‌جویی، او را به نوشتن کتاب الکافی الشافی که لطائف ادبی کتاب کشاف علامه زمخشری را دربردارد، واداشته‌است. مهمترین کتاب وی همان مجمع البیان است و پس از آن کتاب تفسیر جوامع الجامع به زبان عربی مهم است.
مجموعه تاریخی عباس‌آباد
از آثار تاریخی استان مازندران ایران است.
مجموعه باغهای عباس آباد در ۹ کیلومتری شهرستان بهشهر و در دامنه رشته کوههای البرز و در میان جنگلهای انبوه قرار گرفته و از جمله مهمترین و بزرگترین باغهای تاریخی ایران است که به عنوان یکی از باغهای ایرانی در میراث جهانی یونسکو ثبت شده است..[۱] این مجموعه شامل سد عباس‌آباد، مخزن و دریاچه سد، گل‌باغ، کاخ، حمام، آسیاب آبی و دو برج آجری میشود .این مجموعه به دستور شاه عباس اول صفوی در سالهای ۱۰۲۰ و ۱۰۲۱ ه.ق در محلی که پیشتر خرگوران نام داشت ساخته شده‌است و در حال حاضر مهمترین باغ غیر کویری ایران به‌شمار میآید. وسعت آن نزدیک به ۵۰۰ هکتار است.
سد دریاچه با گنجایش ۶۰۰ هزار مترمکعب از نوع مخزنی بوده و جنس دیواره سد از ساروج میباشد. این سد توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره ۷۴۵ در زمره آثار تاریخی و فرهنگی ایران قرار گرفته‌است.
دریاچه طبیعی عباس اباد با وسعتی بالغ بر ۱۰ هکتار با عمارتی در مرکز آن، که در زمان آبگیری دریاچه عمارت با ارتفاعی بالغ بر ۱۸ متر به زیر آب می‌رود و فقط سقف آن همراه با درختچه‌هایی نمایان است.[۲] .[۳]
مشخصات چهار طاقی دریاچه مصنوعی: در میا ن مرکز دریاچه مصنوعی عباس آباد بهشهر بنایی آجری به شکل چهار طاقی وجود دارد که زمانی سطح فوقانی آن بستر بنایی با مصالح چوب وسقفی سفالی را تشکیل می‌داد. چهار طاقی مذکور در زمان آبگیری سد به زیر آب می‌رود وتنها سطح فوقانی آن بسان جزیره‌ای بیرون از آب قرار میگیرد . اساس چهار طاقی بر روی ۸ جرز در پیرامون و۱ جرز در مرکز بنا گردید. ابعاد جرزها به صورت تقریبا ۴*۴ متر میباشد که بر روی یک سکو قرار گرفته‌اند. آنچه مهم جلوه میکند عدم وجود پله آجری در بنا واطراف چهار طاقی میباشد این امکان وجود دارد که اول بنای فوق جهت مقاوم سازی سد احداث گردیده باشد ومجددا با توجه به آبگیری سد به آن کاربری تفریحی داده باشند. براساس بررسیهای مکرر میدانی که انجام پذیرفته می‌توان گفت آب دو چشمه مهم قوری چشمه وسرچشمه را ازفرا دست بر اساس اختلاف سطح شیب دارو همچنین با به کارگیری ظروف مرتبطه تنبوشه که توسط دیوار اجری محافظت می‌گردید وآب را به قسمت فوقانی هدایت می‌نموده‌اند. احتمالا بر اساس اختلاف ارتفاع دو چشمه مذکور نسبت به چهار طاقی وهمچنین قانون ظروف مرتبطه، تنبوشه آب به صورت فواره حوض مرکزی را پر می‌نموده‌است وآنگاه سر ریز آب آن توسط آب راه‌ها به حوض‌های دیگر تقسیم وسپس مازاد آن از چهار طاقی به داخل استخر می‌ریخته‌است. جهت کاربری تفریحی عمارت داخل استخر، دسترسی به آن از طریق یک پل چوبی اسکله مانند که در جهت شمال بنای مذکور ایجاد نموده بودند امکان پذیر می‌گردید. اما بنای عمارت علاوه بر کاربردی تفریحی دارای کاربری علمی وفنی در سد سازی بوده‌است. بنای عمارت از ۸ جرز در پیرامون ویک جرز درمرکز بوده جرزمرکزی آن دارای خلل و فرج شبکه‌ای مرتبط به هم می‌باشدکه در مواقع ضروری به صورت یک سوپاپ عمل می‌کرده‌است بدین گونه اگر بعد از بسته شدن دریچه‌های سد وآب گیری مخزن آن اگر به سد فشار می‌آمد ویا اگر سد اندکی حرکت می‌نمود مهندسین سازه سد، آب را از دریچه‌های سد خالی نمی‌کردند بلکه تخلیه آب را از مرکز مخزن سد انجام می‌دادند. به طور مثال اگر تخلیه آب در موقع اضطراری از طریق دریچه سد انجام می‌پذیرفت فشار وهجوم آب برای تخلیه شدن خود عامل مهم در سرعت بخشیدن به تخریب سد بوده‌است برای پیشگیری تخریب سد در مواقع ضروری (بعد از آبگیری )وجود همان چهار طاقی با جرز مشبک مرتبط به هم ضروری می‌نماید بدین ترتیب با ساخت چهار طاقی وجرز مشبک وسط سد از تخریب سد جلوگیری نموده‌اند. به تصویر ۳-جرزهای مشبک در چهار طاقی میان آب گونهای که آب را از مرکز مخزن به وسیلهٔ همان جرز مشبک مرکزی چهار طاقی مکش وسپس آب را از طریق کانالهایی که در زیر سد موجود میباشد به پایین دست (حدود ۲۰۰ متری) هدایت می‌نمودند تا اینکه از فشار آب بر دهانه سد می‌کاستند.[۴][۵]
وسعت آن حدود ۱۰ هکتار و عمق آن نزدیک به ده متر است. این دریاچه به دلیل دسترسی مناسب سواره، محوطه اتراق، آثار باستانی، شیرینی، آب و هوای مناسب، قابلیت‌های توریستی فراوان دارد
پارک جنگلی و ساحل سیسنگان
نوشهر در سال ۱۳۴۴ خورشیدی توسط مهندس سعیدی آشتیانی طراحی و ایجاد شد. این پارک علاوه بر جاذبه‌های گردشگری و توریستی، سیاست حفظ و حراست از گونه‌های نادر و حفاظت شده گیاه شمشاد را به طور جدی دنبال میکند.
بخش ساحلی
غروب آفتاب در ساحل سی سنگان
بخشهای ساحل بخش ساحلی به مساحت ۳۰ هکتار در حاشیه جاده قرار دارد و درختان و درختچه‌هایی همچون توسکا، لرگ، بلوط، آزاد، لیلکی، انجیر، داغداغان، انار، ازگیل، سرخ ولیک، گوجه جنگلی، توت، سیاه تلو، سیاه ال و سیاه اربه در این قسمت قرار دارند. محل تفریح و ورزشهای آبی (جت اسکی. قایق سواری) ورزشهای ساحلی (اسب سواری. ماشین سواری (کارتینگ) والیبال ساحلی) مجموعه تفریحی و بازی‌های رایانه‌ای.
امروزه امکانات اولیه‌ای برای این ساحل تدارک دیده شده‌است از قبیل سرویسهای بهداشتی، مکانهای برای کمپینگ خانوادگی و جای پارک خودروها.
بخش جنوبی
در این بخش تیپ انبوه شمشاد وجود دارد.
بخش غربی
در این بخش جامعه بلوط – ممرزستان و در حد انتهای غربی و قسمتی از جنوب بوستان، جامعه انجیلی – ممرزستان و جامعه بلوط – ممرزستان در مرز تیپ‌ها با شمشاد آمیخته‌است.
گونه‌های جانوری
در این بوستان پستاندارانی چون شوکا، مرال، خرس قهوه‌ای، پلنگ، روباه، گربه جنگلی، گراز و شغال زیست می‌کنند.
امکانات
امروزه دو مدخل ورودی با پنج نگهبانی، یک اتاق اطلاعات، دو دستگاه واحد مسکونی، فروشگاه، پناهگاه بزرگ، محوطه خور گشت (پیک نیک)، محوطه اردو، پارک کودک،، پارک بادی، پیست اسب سواری، کلوپ جت اسکی، کلوپ قایق سواری، زمین ورزشهای ساحلی (فوتبال. والیبال)، کافی شاپ، رستوران، سفره خانه، فروشگاه یونیک (بازی‌های رایانه ایی)، ۱۳ دستگاه سرویس بهداشتی، سکوی آبخوری و ساختمان نمایشگاه دائمی منابع طبیعی در این پارک وجود دارد
تکیه پهنه کلا
یا به عبارتی حسینیه پهنه‌کلا (به مازندرانی پهنه‌کِلا تَکیه)، حسینیه ای واقع در حومه جنوبی شهرستان ساری، استان مازندران و در روستای پهنه‌کلا شمالی است که تا مرکز شهرستان ساری حدود ۱۰ کیلومتر فاصله دارد
ارک نمونه گردشگری پایین لموک
که از آن با عنوان پارک نمونه گردشگری روستایی پایین لموک و همینطور بزرگترین پارک نمونه گردشگری روستایی کشور نیز یاد میشود، فروردین ۱۳۸۹ در منطقه روستای پایین لموک شهرستان قائمشهر به مرحله بهره برداری رسی
غارهای هوتو
با کشفیات دانشمندان در غارهای هوتو و کمربند، گواهی بر زندگی انسان‌ها در ۷۵ هزار سال پیش از این بدست آمده‌است، علاوه بر این، باستان‌شناسی در گوهر تپه، که ثابت کرد مازندران بیش از ۶ هزار سال پیشینه تمدن شهری دارد، مازندران را به یکی از مهترین پایگاه‌های باستان‌شناسی در منطقه خاورمیانه و جهان شناسانده‌است و آن در فرهنگ سازی و تمدن شهرنشینی مردم در ایران نقش مهمی را ایفا کرده‌است، در حالی که آمل شهری که آن را دومین شهر کهن ایران می خوانند هم در این استان جا دارد و تاریخ آمل جزو تاریخ های اول شهری است که در زمان مردم آمارد یا همان آماردیان شکوفا شده است. مازندران جزوی از قلمرو پادشاهی ورگانا، و پس از آن یکی از استانهای مهم پادشاهی تبرستان (که پس از شاه عباس تبرستان ایالتی از ایران و مازندران استانی از این ایالت شد)، بوده‌است. مردم بومی آن تپوری (مازندرانی)وآمارد و گیلک هستند،مازندران اولین پایگاه اسلامی و شیعه دوازده امامی در جهان است و خاندان مرعشی هم در مازندران بوده اند.
مازندران (تبرستان) تنها ناحیه‌ای از ایران است که در دوره اول فتوحات اعراب (۶۴۹-۶۳۷ میلادی) و حتی در زمان بنی امیه تسخیر نشد و در زمان بنی عباس (۷۶۵ میلادی) ضمیمه شد.
اقتصاد مازندران کاملاً به طبیعت پرنعمتش وابسته‌است، که از راه کشاورزی و مواد غذایی با داشتن بالاترین تولید فرآورده‌های غذایی دریایی و جنگلی و صنعتی در میان همه مناطق ایران و کشورهای همسایه از جمله خاویار، در این استان مورد بهره برداری واقع میشود، همچنین، صنعت گردشگری، که هر ساله بیش از دوازده میلیون مسافر از مازندران دیدن می‌کنند.غرب مازندران از نظر دریایی و شهر و مرکز مازندران از نظر سرسبز بودن جنگل های انبوه دارای اهمیت بوده و در ایران خود را در صدر استان گردشگری جای داده است.
بندپی بابل
در جنوب بابل وتقریبا ۲۰ کیلومتری شهر بابل منطقهٔ بند پی وجود دارد بندپی که در واقع محلی بین کوه جنگل و دشت است در ایران پیش از اسلام بنا به روایات محلی در یورش اعراب یک سنگر نیرومند برای میهن دوستان بوده‌است و در واقع پیش از اسلام دارای شهر و دژ بوده‌است.
منطقه شورچال گلوگاه
این منطقه از ابنیه مسکونی قرون اول و دوم اسلامی بوده و آثار باستانی فراوانی در دل تپه‌های آن جای گرفته‌اند که متأسفانه بخش قابل توجهی، توسط حفاران غیرمجاز، از دل خاک خارج شده و از موزه‌های خارجی، سر در آورده‌است که نیازمند استقرار یگان حفاظت میراث فرهنگی است. زمینهای آن متعلق به ساکنان کوپچی محله گلوگاه بوده و در فاصله کمی از ساحل دریا قرار گرفته‌است و مکانی سرسبز و بسیار دیدنی است که نیازمند سرمایه گذاری و توجه بیشتر است.
کاخ شاپور
این کاخ در دوره ی پهلوی در جنوب شهر بابل واقع شده‌است.در آن زمان در جنوب شهر بابل دریاچه‌ای به نام بحر ارم قرار داشت که مورد توجه پادشاهان صفوی و بعد از آن هم پهلوی و همین طور مردم بود.به همین دلیل در دوره ی پهلوی در این منطقه کاخی ساختند که استراحتگاه شاه بود.
تپه باستانی گردکوه قائم شهر
باستان شناسان در کاوشگری از تپه گردکوه قائمشهر (شاهی) به آثار و بقایایی دست یافتند که این شهر را با پیشینه تاریخی بیش از ۵هزار ساله به یک شهر باستانی قدیم معرفی میکند سایت باستانی گـردکوه قدیمی ترین استقراری که تا به حال باستان شناسان به آن دست پیدا کرده‌اند مربوط به عصر مفرغ میباشد که قابل مقایسه با حصـــار ۳ دامغان میباشد که بعد از عصر مفرغ دوره آهن را داریم که از عصر آهن ۱ تا ۳ در سطح ۶۵ هکتار بصورت پراکنده مشاهده میشود و گوری که به دست آمده مربوط به عصر آهن ۳ میباشد و عصر آهن ۱ و ۲ در داخل خشتها که جهت استفاده مصطبه‌ای میباشد مشاهده شده‌است و همچنین استقرار بقایای دوره اشکانی به دست آمده‌است. تپه مرکزی بعنوان قلعه نظامی کاربرد نظامی داشته‌است که به نظر می‌رسد مربوط به دوره ساسانی میباشد و دوره اسلامی از آن نیز به عنوان پادگان استفاده می‌شده و ۴۲ پادگان نظامی که در طبرستان بوده یکی از آنها در چمنود (جمنان) بوده‌است که بیشتر جنبه نظامی داشته‌است. شواهد موجود نشان می‌دهد که تپه مرتفع ۲۶متری گردکوه قائم شهر در سال ۱۶۸ هجری قمری پایگاه یا برج نظامی بوده‌است. و در عمق ۵/۱متری زمین دامنه ارتفاعات گردکوه اسکلت اموات به همراه لوازم زندگی از قبیل ظروف و کوزه سفالی متعلق به دو هزار و شت سال پیش کشف شده‌است.
امامزاده عباس
در حاشیه شمالی ورودی شرقی شهر ساری واقع شده و از نظر شیوه معماری، گنبد هرمی شکل و صندوق چوبی نفیس، یکی از بناهای معروف استان مازندران است. تاریخ ساخت آن ۸۹۷ هجری قمری است و سه امامزاده بنامهای عباس ؤ محمد و حسن در آن مدفون می‌باشند. این بنا در منطقه‌ای به نام ازادگله واقع شده‌است.
قلعه لاجیم در سوادکوه
در جنوب شرقی زیراب در شرق جاده سواد کوه به قائمشهر در منطقه‌ای جنگلی و در کنار روستای لاجیم قرار دارد. این اثر معماری ارزشمند متعلق به سده پنجم هجری است. آندره گدار باستان‌شناس فرانسوی که در سال ۱۹۳۳ میلادی به بازدید برج لاجیم آمده می‌نویسد: در داخل این حصار چند تل است که نشان می‌دهد این قلعه در واقع شهر مستحکمی است این محل که در دل جنگل انبوه و دور هنگامه شهرها واقع شده‌است. مسلماً قرارگاه مهم یکی از سرکشان یا پناهگاه استوار یکی از پادشاهان برکنار شده بوده‌است که به امید بازگشت وقت مساعد در آنجا بدور از آسیب خصم در امان می‌داشته‌است. شخصیت مدفون در برج (کیا ابوالخوارس شهریار) از خاندان باوندیان بوده که در فاصله سقوط سلسله باوندیان اول و به قدرت رسیدن دوباره خاندان آل باوند پس از اشغال ناحیه آمل به دست قابوس وشمگیر به منطقه کوهستانی لاجیم پناه برده‌است.
چشمه عمارت بهشهر
این بنا متعلق به دوره صفویه‌است که در دو طبقه احداث گردیده و در حال حاضر طبقه همکف و جزری از طبقه دوم باقی مانده‌است در وسط عمارتِ همکف مظهر چشمه قرار دارد که آب آن از چهار سمت توسط جویهایی از داخل بنا به خارج آن سرازیر و وارد حوضها و جویهای اطراف آن گردیده و به‌وسیله نهرهای اصلی به خارج از باغ هدایت می‌شده‌است.
برج آرامگاهی امامزاده طاهر مطهر کجور
این بنای آرامگاهی واقع در روستای هزار خال بخش کجور در شهرستان نوشهر قرار دارد، بنایی است چهار ضلعی با کتیبه‌های آجری و تزئینات که در سال(۸۲۹) ه ق به دست ملک کیومرث بن بیستون استندار ساخته شده‌است.
قلعه ملک بهمن لاریجان
این قلعه از قلعه‌های عظیم البرز است که در جاده هراز بخش لاریجان شهرستان آمل و مشرف به قریه شاهان دشت در ۷۵ کیلومتری جنوب آمل قرار دارد این قلعه متعلق به حکام پادوسبان است که در سال (۴۵ الی ۱۰۰۵) ه ق به رویان نور و کجور و رستمدار حکومت داشته‌اند بنای قلعه بر روی صخره‌ای حدود ۲۲۰ متر بالاتر ازسطح اراضی شاهاندشت از لاشه سنگهای بزرگ و کوچک و ملات گچ ساخته شده که بصورت طبقه طبقه و شامل اتاقها و قسمت‌های مختلف ساختمانی است.
برج آرامگاه سه سید میر حیدر آملی
بهاء الدين سيد حيدر بن علي بن حيدر معروف به شيخ حيدر آملي يا مير حيدر آملي (زاده:۷۲۰هجري آمل) عارف و صوفي و مفسر شيعه دوازده امامي قرن هشتم است.وي از نوادگان علويان مازندرانژ است که نسبش به سجاد (امام چهارم شيعيان) مي‌رسد.، در طی قرون هشتم و نهم هجری قمری سه تن از سادات و عرفا در این محل مدفون گردیدند که یکی از آنها علامه میر حیدر آملی است که از متفکران و مشاهیر شیعه بوده‌است.این بنا یکی از نمادهای معماری تاریخی ایران است.بانی این مکان سید عزالدین بن سید بهاالدین آملی است.
برج رسکت
برج زیبای رسکت در روستایی به همین نام، از دوران اسپهبدان مازندران که بر روی آن کتیبه‌ای به دو خط پهلوی و کوفی وجود دارد.
در سال 231 خورشیدی برابر با 237 قمری شهابسنگی در منطقه فریم سقوط کرد که به نام شهابسنگ اسپهبد شروین خوانده شد. برخی پژوهشگران برج رسکت را یادمانی چند منظوره در نزدیکی محل سقوط این شهابسنگ می‌دانند.
کاخ مرمر
کاخ مرمر رامسر یا کاخ مرمر یکی از نفیس‌ترین آثار دوران پهلوی در مازندران است. این کاخ به دستور رضا شاه پهلوی در سال ۱۳۱۶ به بهره برداری رسید و تا انقلاب سال ۱۳۵۷ به عنوان اقامتگاه خانواده پادشاهی استفاده می‌شد. ساختمان کاخ در میان باغی به مساحت ۶۰۰۰۰ متر قرار دارد که اولین نهال‌های مرکبات اصلاح شده و گیاهان تزیینی نایاب در این باغ کاشته شده‌است و یکی از جالب‌ترین و متنوع‌ترین باغهای ایران است. معماری این کاخ با زیر بنای حدود ششصد متر اثر مهندس هوانس غریبیان با نظارت معماران ایرانی و آلمانی آن روزگار است. بنای کاخ از سنگ مرمر سفید رگه در با ایوانی دارای ۴ ستون حجاری شده از سنگ مرمر یکپارچه‌است و در دو سوی پلکان پشت کاخ، دو مجسمه مرمرین ببر قرار گرفته‌است. در ابتدای بنا یک تالار مرکزی قرار دارد که دربهای اتاق‌های جانبی به آن باز میشود. پس از انقلاب، این کاخ تحت مالکیت بنیاد مستضعفان قرار گرفته و با عنوان تماشاگه خزر به صورت موزه برای عموم قابل بازدید است. آثار به نمایش در آمده در این موزه شامل مبلمان، شمعدان‌ها و بوفه‌های آنتیک، مجسمه‌های برنزی و مرمرین نفیس و تابلوهایی از هنرمندان مشهور جهان است.
برج باوند
برج بسیار زیبای باوند از دوران آل باوند از اسپهبدان مازندران در روستای سرخ آباد سوادکوه قرار دارد. این برج شبیه مهره رخ در شطرنج است.
شکل شاه
تنها تصویر ناصرالدین شاه قاجار و درباریان او که بر دل سنگ کنده کاری شده‌است در جاده هراز و در کنار تونل وانا و جاده باستانی زمان ساسانی قرار دارد.
برجهای آهودشت
این دو برج در روستای آهودشت چمستان نور قرار دارند. برج بزرگ مزار شاه بالوی زاهد آملی، استاد شیخ خلیفه مازندرانی، استاد شیخ حسن جوری است.
پایگاه موزه گوهرتپه
پایگاه موزه گوهر تپه در نزدیکی بهشهر قرار دارد. کهنترین ابزار ساخته شده از آهن در جهان در این مکان یافت شده‌است.
لفورک
شهر باستانی لفورک در سواد کوه قرار دارد. در این شهر اسکلتهایی از انسانهای دراز سر پیدا شده‌است.
خرابه‌های شهر و
شهر باستانی ناتل و قلعه آن در ۸ کیلومتری جنوب غربی شهرستان نور قرار دارد و در باستان شناسی‌های اخیر آثاری از دورهٔ اشکانیان در این مکان پیدا شده‌است. شهر و قلعه ناتل از مراکز مهم حکومت پادوسپانان بوده‌است و در ۴۰۰ سال پیش پس از حملهٔ شاه عباس کبیر از اعتبار افتاد.
قلعه ناتل
این قلعه در ۷۰ کیلومتری جنوب شهر نور در شهر بلده قرار دارد. این قلعه پایتخت حکومت پادوسپانان بوده‌است که در ۴۰۰ سال پیش توسط شاه عباس کبیر به توپ بسته شد و قسمت‌های بسیاری از آن از بین رفت.
آرامگاه شاه رضا کیا سلطان
این آرامگاه در کنار شهر تاریخی ناتل در حدود ۶۰۰ سال پیش بنا شده که در آن یکی از قدیمی ترین آرم‌های شیر خورشید وجود دارد
دریاچه ولشت
دریاچه‌ای است در جنوب غرب شهر چالوس و در شمال شرق کلاردشت، این دریاچه کوهستانی در ۲۵ کیلومتری جاده چالوس در نزدیکی شهر مرزن‌آباد واقع گردیده‌است.
در قسمت جنوب غرب این ناحیه علم‌کوه قرار دارد.
دریاچه ولشت یکی از دریاچه‌های آب شیرین ایران به شمار می‌رود
سد خاکی آویدر
در فاصله حدودا ۳۰ کیلومتری شرق شهر نوشهر و در نزدیکی پارک جنگلی سیسنگان در استان مازندران قرار دارد. این سد و دریاچه پشت آن دریاچه در فاصله‌ای دور از دریا و در دل کوهستان قرار دارد که این امر سبب کاهش رطوبت هوا در این منطقه شده‌است. سد خاکی آویدر در حقیقت متعلق به اداره آبیاری منطقه‌است و دریاچه پشت سد نیز جهت تامین آب مورد نیاز زمینهای زراعتی منطقه ایجاد شده‌است.
عکس تله که از ضلع جنوبی دریاچه انداخته شده‌است.
موقعیت
این دریاچه در عرض جغرافیایی ۳۶ درجه و ۳۳ دقیقه شمالی و طول جغراقیایی ۵۱ درجه و ۴۸ دقیقه شرقی قرار دارد و ۱۲۵ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. روش دسترسی به این سد و مجتمع تفریحی، جاده‌ای به طول تقریبی ۵ کیلومتر است که از جاده اصلی (نوشهر به نور) منشعب میشود. روستاهای نزدیک به این مکان تفریحی عبارتند از تاج الدین کلا، ملا کلا و صلاح الدین کلا؛ که همگی از توابع شهرستان نوشهر هستند. دریاچه پشت سد مکان مناسبی برای رشد و نمو موجودات آبزی است و برخی از گونه‌های ماهی و قورباغه در این دریاچه وجود دارد. گونه‌های گیاهی این منطقه همانند سایر گونه‌های گیاهی موجود در جنگلهای مناطق شمالی ایران است.
امکانات تفریحی داخل مجموعه
نمایی از دریاچه و جزیره میان آن.
ورودی مجموعه توسط نگهبانی از سایر قسمت‌های جنگل جدا شده‌است.
• ماهیگیری
• اسب سواری
• دوچرخه سواری
• قایق سواری از نوع پدالی
قایق سواریاز نوع موتوری (تندرو
سد لار
در استان مازندران یکی از سدهای خاکی تأمین‌کننده آب آشامیدنی حوالی تهران و تأمین‌کننده آب مورد نیاز آبیاری‌های کشاورزی منطقه میباشد. این سد در ۷۵ کیلومتری شمال شرق تهران و در ۱۰۰ کیلومتری شهر آمل قرار دارد.[۱] [۲] مطالعات احداث این سد از سال ۱۳۳۰ آغاز شد و در نهایت در سال ۱۳۶۱ گشایش یافت.
سطح حوزه آبریز این سد بالغ بر مساحت ۶۷۵ کیلومتر مربع میباشد و متوسط جریان آب سالانه ۴۸۱ میلیون متر مکعب دارد. از انتقال آب این سد و پیوستن آب آن به سد لتیان، جهت استفاده در نیروگاه‌های منطقه برای تولید متوسط سالانه ۱۵۰ هزار مگاوات ساعت انرژی برق-آبی استفاده میشود.
دریاچه سد لار به دلیل نزدیکی به کوه دماوند و واقع بودن در منطقه دشت لار به یکی از گردشگاههای ایران تبدیل شده است که در سالهای اخیر بعنوان مراکز پرورش ماهی قزل آلا و ماهیگیری و همچنین ورزشهایی چون اسکی روی آب از آن استفاده میشود.
اطراف این دریاچه در ماه اردیبهشت مملو از شقایق میشود که بر زیبایی‌های این منطقه می افزاید.
بودجه برآورد شده برای ساخت سد، دویست میلیون دلار بو
علم‌کوه
نام کوهی با ارتفاع قله ۴۸۵۰ متر است که در منطقهٔ تخت سلیمان کشور ایران واقع شده‌است. قلّهٔ علم کوه پس از دماوند دوّمین قلهٔ مرتفع ایران به شمار می‌رود. بیشتر شهرت این قله به خاطر دیواره‌ایست که در دامنهٔ شمالی آن واقع است و دارای فنّی‌ترین و سخت‌ترین مسیرهای سنگ‌نوردی و دیواره‌نوردی در ایران است. این دیواره در ایران، جایگاهی مانند کی۲ در جهان را داراس
اسپهبد خورشید یا کرکیل دژ
بر سر راه تهران به فیروزکوه در ناحیه دوآب شهرستان سواد کوه استان مازندران قرار دارد. این غار بر سینه خطیرکوه قرار داشته و در متون تاریخی به نام طاق عایشه گرگیلی دژ نیز خوانده شده‌است. در زبان مردم منطقه سوادکوه این غار به نام لاپ کمر معروف است. همچنین مردم روستای خطیرکوه و روستاهای اطراف این غار را به نام «دیوکالی» به معنای «غار دیو» می شناسند.
وس دهانه غار، یکی از عظیم‌ترین دهانه‌های غار طبیعی دنیا است.[۱] طول قوس طاق طبیعی و عظیم غار چهل متر بوده و درون غار بصورت تالاری بیضی شکل به درازای ۷۵، عرض ۲۵ و ارتفاع ۱۵ متر است. در برابر غار دیواری با سنگ و ساروج چیده شده و تا مدخل آن ادامه دارد. بنای این دیوار به دوره ساسانیان باز میگردد. در مقابل غار پرتگاه مهیبی قرار دارد که ورود به آن را بسیار مشکل می‌سازد. به دلیل وجود آب آشامیدنی در غار، در گذشته امکان مقاومت به مدت طولانی در آن وجود داشته‌است.[۲]
داخل غار دارای اتاق‌هایی است که قدمت ساخت آنها به دوره ساسانیان باز میگردد. این غار در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد و برای ثبت جهانی آن نیز پرونده‌ای تشکیل گردیده‌است. با این
وجود تمرینات نظامی و معدن ماسه فعال در مجاورت آن، در حال لطمه زدن به آن میباشد.[۱]
تاریخچه
این غار به عنوان دژی طبیعی، همواره مورد استفاده اسپهبدان طبرستان بوده‌است. در صدر اسلام و همزمان با شورش مردم طبرستان، این غار مامن ونداد هرمز بود.[۲]
در سال ۷۶۱ میلادی، اسپهبد خورشید، نوهٔ اسپهبد فرخان بزرگ از خاندان گاوبارگان، بر منطقه مازندران حکومت می‌کرد. همزمان، مهدی پسر منصور عباسی حاکم ری شد و تصمیم گرفت پس از سالها مازندران را به تسخیر اعراب درآورد. مهدی با نیرنگ از در دوستی با اسپهبد خورشید درآمد و ضمن ارسال هدایایی، از او خواست تا اجازه دهد قسمتی از لشکریانش از تنگه رود طالار گذشته و از راه دریا به خراسان بروند. اسپهبد خورشید فریب این نیرنگ را خورد و اجازه عبور را صادر نمود. مهدی، دو سپاه را از گرگان و شاه‌کوه روانه نمود و آمل را تصرف نمود. اسپهبد خورشید که غافلگیر شده بود، همسر و ثروتش را در این غار گذاشت و برای تهیه سپاه به دیلمستان رفت.[۳]
سپاه اعراب به مدت سه ماه در پایین غار بودند و به فکر چاره برای نفوذ به این غار بودند. سرانجام با مسموم کردن سرچشمه‌های آب غار موفق شدند «بانو نی‌کلا» همسر اسپهبد خورشید را به همراه دخترانش به قتل برسانند.[نیازمند منبع] اسپهبد خورشید در بازگشت با پنجاه هزار سپاهی، هنگامی که شایعه اسارت همسر و فرزندانش را شنید، خودکشی کرد.[۴]
در باره وجه تسمیه «طاق عایشه گرگیلی دژ» چنین نقل شده‌است که در دوره اسلامی زنی به نام عایشه در این دژ متحصن شده بود و جمعی از دزدان و راهزنان را به دور خود جمع کرده بود و کرکیل (غارت) می‌کردند از این جهت آن را عایشه کرکیل دژ گفته‌اند. همچنین در نزدیکی این غار بقایای قلعه‌ای قرار دارد که به قلعه باجیگران معروف است
غار کمربند
در نزدیکی روستای تروجن (شهیدآباد) شهرستان بهشهر در استان مازندران ایران واقع است.[۱] این غار در همسایگی غار هوتو است و در آن آثاری از دوران‌های پارینه‌سنگی و میان‌سنگی کشف شده‌است. در دوران معاصر، کارلتون استیونز کون برای اولین بار به کاوش غار طی ۱۹۴۹ تا ۱۹۵۱ پرداخت.
قلعه ملک بهمن (ملک قلا
مربوط به دوره صفوی است و در شهرستان آمل، بخش لاریجان، روستای شاهدشت واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۲۷۷۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[۱]
موقعیت
این قلعه از قلعه های عظیم البرز است که در جاده هراز بخش لاریجان شــهـــرســتـــان آمـــل و مـشــرف بــه قــریــه شاهاند شت در ۷۵ کیلومتری جنوب آمل قـرار دارد ایـن قـلـعـه مـتـعـلـق به حکام پادوسبان است که در سال های (۰۴۵ ۱ الی ۱۰۰۵) هجری قمری بـــه رویـــان نـــور، کــجـــور و رسـتـمـدار حـکومت داشته اند. بنای قلعه بر روی صخره ای حـــدود۲۲۰مــتـــر بـــالاتـــر از سـطــح اراضی شاهاندشت از لاشه سنگ های بزرگ و کوچک و ملات گچ ساخته شده که به صورت طبقه طبقه و شامل اتاق ها و قسمت های مختلف ساختمانی است.
باغ صفوی
پس از انتقال پایتخت از تبریز به قزوین در دوره شاه تهماسب بناها و عمارت‌هایی باشکوه در این شهر بنا شد که از جمله این عمارت‌ها و بناها باغ صفوی میباشد
مسجد جامع آمل
مربوط به دوره صفوی - دوره قاجار است و در آمل، راسته بازار، مسجد جامع آمل واقع شده و این اثر در تاریخ ۹ بهمن ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۰۶۶۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است
معماری و بنا
ازمساجد جامع قدیمی ایرانی است که طبق منابع ذکر شده از سال ۱۱۰۶ به دستور شاه سلطان حسین صفوی ساخته شده و بعد از گذر از زلزله و آتشسوزی کماکان پابرجاست.
سیر تحول بنا
چنان که گذشت، قدمت این مسجد به قرون اولیه هجری قمری می رسد، ولی بنا در طی زمان دچار تغییرات فراوانی شده است. این بنا یک بار در اثر زلزله تخریب و در سال ۱۲۲ به دست آقا علی اشرف مشایی و حاجی گرشاسب بازسازی شد. (رابینو, ۱۳۶۵) در سال ۱۳۳۵، مسجد طعمه حریق شد و بار دیگر متولیان آن را مرمت کردند. در سالهای اخیر، شبستان جنوبی بنا را تخریب و شبستان دیگری با سازه فلزی بجای آن احداث کرده اند.